به نقل از «تسنیم»

سریال آتاترک و شکست آنکارا در برابر لابی ارامنه

تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۹۶۰۳۴

با وجود تلاش‌های گسترده تیم اردوغان برای مذاکره با شرکت دیزنی پلاس برای پخش سریال آتاترک، این شرکت آمریکایی ترجیح داد توصیه لابی ارامنه را در نظر گرفته و از تصمیم پیشین خود، عقب نشینی کند. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، یکی از اهداف و پروژه های مهم فرهنگی و تبلیغاتی ترکیه برای گرامیداشت یکصدمین سالگرد تاسیس نظام جمهوری در این کشور، شکست خورد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قرار بود در جشن صدسالگی جمهوری ترکیه، سریال تلویزیونی «آتاترک» ساخته شرکت دیزنی پلاس پخش شود. این همان پروژه ای است که تولید آن به پیشنهاد شعبه ترکیه ای این شرکت آغاز شد و قرار بود بخش اعظم بودجه و اعتبارات آن از سوی دولت ترکیه پرداخت شود. اما لابی ارامنه مقیم آمریکا، با به راه انداختن یک کمپین بزرگ و اعمال فشار بر دیزنی پلاس، کاری کردند که این شرکت با یک بیانیه کوتاه و استفاده از عبارت معنی دار «تجدیدنظر در تولید محتوا»، در برابر ارامنه تسلیم و از پخش سریال منصرف شود.

طی روزهای گذشته، دیدارها و تماس های تلفنی فراوانی بین دولتمردان ترکیه و مدیران دیزنی پلاس صورت گرفته اما بی نتیجه بوده است. به عبارتی دیگر، با وجود تلاش های گسترده تیم اردوغان برای مذاکره با شرکت دیزنی پلاس برای پخش سریال آتاترک، این شرکت آمریکایی ترجیح داد توصیه لابی ارامنه را در نظر گرفته و از تصمیم پیشین خود، عقب نشینی کند.

دیزنی پلاس در واقع، پلتفرم دیجیتال شرکت والت دیزنی است که امسال صدمین سالگرد تاسیس خود را جشن می گیرد. امسال با پیشنهاد نمایندگی ترکیه تصمیم گرفتند به مناسبت صدمین سالگرد جمهوری ترکیه یک سریال 6 قسمتی و یک فیلم سینمایی درباره آتاترک بسازند.

این سریال قرار بود در شبکه فاکس تی وی ترکیه با مشارکت دیزنی پلاس و در سینماها در تاریخ 3 نوامبر نمایش داده شود. البته دیزنی پلاس در اوایل جولای 2023 به همه تولیدات خارجی خود پایان داد و دلیل آن را، ضررهای چند میلیون دلاری اعلام کرده است. اما انصراف از ادامه تولید و پخش سریال آتاترک، حساسیت های فراوانی را در ترکیه برانگیخته است.

اختلاف ترک ها و ارامنه در مورد نقش آتاترک

لابی قدرتمند ارامنه در آمریکا، تصمیم شرکت دیزنی پلاس را به عنوان مصداقی از «تعریف و تمجید از شخصیت های دیکتاتور تاریخی» قلمداد کرده و مصطفی کمال آتاترک را به عنوان یکی از مسببین کشتار ارمنه معرفی کرده است. این در حالی است که از دید مقامات آنکارا، مصطفی کمال یک رهبر ملی و شایان احترام است که در سال 1923 میلادی جمهوری ترکیه را تاسیس کرده و رویداد تاریخی موسوم به کشتار ارامنه در سال 1915 میلادی روی داده است. اما مورخین ارمنی می گویند که آتاترک در آن زمان، یکی از افسران بلندپایه سپاه عثمانی بوده و در کشتار یک میلیون ارمنی، نقش موثری داشته است.

دولت ترکیه معتقد است که در سال 1915 میلادی، بسیاری از گروه های ارمنی مقیم قلمرو عثمانی، با برداشتن سلاح و عصیان مسلحانه، زمینه آن را فراهم آورده اند که دربار عثمانی بر سر خشم بیاید و با ابلاغ فرمان پادشاهی «تهجیر» یا وادار کردن به هجرت، ارامنه را از مرکز ترکیه و آناتولی، به سمت مرزها بکوچاند. مورخین حامی گفتمان سیاسی دولت ترکیه معتقدند که در جریان تهجیر و کوچ اجباری، برخی از ارامنه به خاطر سرما و بیماری جان خود را از دست داده اند. اما ارامنه می گویند، آنچه روی داده، کشتار بوده و استفاده از لفظ تهجیر و کوچ اجباری، پوششی برای پنهان کردن حقایق تاریخی است.

صدای تیم اردوغان هم درآمد

معمولاً در ترکیه، حزب جمهوری خلق به عنوان حزبی که در سال 1923 میلادی به دست آتاترک تاسیس شده، بیش از دیگران خود را محافظ و مدافع اعتبار و ارزش های او دانسته و اسلامگرایان در مورد آتاترک سکوت پیشه می کردند.

حزب عدالت و توسعه از بدو تاسیس و به قدرت رسیدن در سال 2002 میلادی، علاقه ای به مصطفی کمال آتاترک موسس نظام جمهوری نداشته و او را عامل مهمی برای ظلم به اسلامگرایان و به حاشیه راندن ارزش های دینی و اخلاقی مسلمانان قلمداد کرده است. اما حالا چند سالی است که این رویه عوض شده و حزب حاکم نیز مدافع آتاترک است. چرا؟

پاسخ ساده است: اردوغان و حزب او در چند سال اخیر، بخش مهمی از جایگاه خود را از دست داده اند و ناچار شدند با ملی گرایان ائتلاف کنند. در نتیجه، به توصیه دولت باغچلی رهبر راست افراطی حزب حرکت ملی، اردوغان نیز هر از گاهی در میان سخنان خود، از مصطفی کمال یاد کرده و از نقش تاریخی او در استقلال ترکیه تمجید می کند.

در روزهای گذشته، ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه، هاکان فیدان وزیر امور خارجه، عمر چلیک سخنگوی حزب عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، اقدام دیزنی پلاس را محکوم کرده و این شرکت سینمایی – تلویزیونی را به جانبداری سیاسی متهم کردند.

آنان اعلام کردند که برخلاف ادعای لابی ارامنه، آتاترک نه تنها دیکتاتور نیست، بلکه به عنوان یک شخصیت ملی و مورد احترام مردم ترکیه، ارج و اعتبار والایی دارد و پخش فیلم و سریال از زندگی او، برای شرکت دیزنی پلاس، منافع مالی و معنوی فراوانی خواهد داشت.

ابوبکیر شاهین، رئیس شورای عالی رادیو و تلویزیون (RTÜK) و از مقامات حزب عدالت و توسعه نیز از دیزنی پلاس انتقاد کرده و خواستار توضیحات آنها شده است. با این حال، مدیران این شرکت تسلیم نشدند و اعلام کردند که با وجود سرمایه گذاری کلان چند میلیون دلاری، نهایتاً دو بخش از سریال تولید شده را در قالب دو فیلم سینمایی در سینماهای ترکیه اکران خواهند کرد و پخش تلویزیونی و اینترنتی آن را از دستور کار خارج خواهند کرد.

کمیته ارامنه آمریکا (ANCA) از تصمیم دیزنی پلاس تقدیر کرده و این اقدام را مرهمی بر زخم بازماندگان و خانواده های قربانیان دانسته است. از دید بسیاری از تحلیلگران ترکیه، دیزنی پلاس با این اقدام، خشم گسترده دولت، مخالفان و جامعه مدنی ترکیه را برانگیخته و از نظر مالی هم متضرر شده است. اما شواهد نشان می دهد که دیدگاه ارامنه، برای این شرکت آمریکایی، از خشم مردم ترکیه مهم تر بوده است.

از اف 16 تا سریال آتاترک

ترکیه در سال 2022 میلادی، پروژه دیپلماتیک عادی سازی روابط با ارمنستان را کلید زده اما هنوز اقدامات گسترده ای انجام نشده است. چرا که از دید تیم اردوغان، اصلی ترین اقدام فاز عادی سازی یعنی اعزام سفیر، باید با هماهنگی جمهوری آذربایجان صورت بگیرد و زمانی اردوغان سفیر به ایروان بفرستد که الهام علی اف، از کل روند صلح پس از جنگ قره باغ، اعلام رضایت کند.

اما واقعیت این است که عادی سازی روابط آنکارا – ایروان، آن قدرها ساده نیست. کمیته ارمنی (ANCA) یک سازمان دیاسپورایی مقیم آمریکا است که به شدت با تلاش‌های دولت نیکول پاشینیان برای آشتی با آذربایجان و ترکیه مخالفت می‌ کند و با لابی یونانی در کنگره آمریکا همکاری گسترده ای دارد. تشریک مساعی این دو گروه لابی گر، باعث شده که فروش اف 16 به ترکیه، دشوار شود.

حالا سوال اینجاست: آیا موش دوانی و فعالیت اثرگذار کمیته ارامنه، می تواند مانع از عادی سازی روابط آنکارا – ایروان شود؟ در پاسخ باید گفت: دولت اردوغان به دنبال منافع اقتصادی گسترده است و می خواهد بخش مهمی از بازار مصرف ارمنستان را در اختیار بگیرد و پای ده ها هزار گردشگر ارمنی را به ترکیه باز کند.

در نتیجه دفاع مقامات دولت اردوغان از آتاترک، یک دفاع موقت و کوتاه مدت است و تنها شرط آنکارا برای رسیدن به روابط عادی با دولت ارمنستان، جلب رضایت جمهوری آذربایجان خواهد بود. به عبارتی دیگر، دفاع اردوغان و اعضای برجسته تیم او از شخصیت آتاترک، یک مصلحت سیاسی و حزبی است و اساساً حزب عدالت و توسعه، مدتهاست به این باور کلی رسیده که بهتر است آتاترک در سایه روشن تاریخ و اجتماع بماند و بخش اعظم نور صحنه بر اردوغان تابانده شود و او را به عنوان رهبری به مردم معرفی کنند که گویی نقش او برای مطرح کردن نام ترکیه و رساندن این کشور به توسعه و پیشرفت، به مراتب از آتاترک هم مهم تر است.

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: ترکیه اردوغان ترکیه اردوغان حزب عدالت و توسعه شرکت دیزنی پلاس تیم اردوغان مصطفی کمال پخش سریال عادی سازی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۹۶۰۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا بایدن حاضر نشد با اردوغان دیدار کند؟

کارشناسان سیاسی ترکیه معتقدند که در دیدار رئیس جمهور آمریکا با همتای ترک او، نشانه‌ای از یک تنش جدید در روابط واشنگتن – آنکارا است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، لغو سفر اردوغان به آمریکا، اتفاق مهمی است که توجه اغلب رسانه‌های آنکارا و استانبول را به سوی خود جلب کرده است. آن هم در حالی که لغو سفر، به اراده میزبان بود و ترکیه تا لحظات آخر امیدوار بود که این خبر صحت نداشته باشد!

مقامات ترکیه در هفته‌های اخیر، به این جمع بندی رسیده بودند که قرار است اتفاقات خوبی در مسیر روابط آنکارا – واشنگتن روی دهد. تیم اردوغان امیدوار بود، دعوت جو بایدن از رئیس جمهور ترکیه برای سفر به واشنگتن، بتواند فصل نوینی را در همکاری‌های دوجانبه رقم بزند و تنش‌های پیشین را بزداید. اما این اتفاق نیفتاد و جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید دریک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که برنامه‌ای برای دیدار بایدن و اردوغان وجود ندارد!

به دنبال انتشار سخنان کربی، رسانه‌ها طرفدار حزب عدالت و توسعه در گام نخست، این خبر را تکذیب و تمسخر کردند. اما نهایتاً وزارت امور خارجه ترکیه نیز با انتشار یک بیانیه اما با ادبیاتی متفاوت، آن را تایید کرد.

دستگاه دیپلماسی ترکیه ترجیح داد بجای عبارت «لغو دیدار» از «تغییر برنامه دیدار» خبر دهد. کارشناسان سیاسی ترکیه معتقدند که در دیدار رئیس جمهور آمریکا با همتای ترک او، نشانه‌ای از یک تنش جدید در روابط واشنگتن – آنکارا است. 

آیا پای حمایت از حماس در میان است؟
عبدالقادر سلوی از تحلیلگران روزنامه حریت و از روزنامه نگارانی که در اغلب سفرهای خارجی اردوغان را همراهی می‌کند، در همان ساعات نخست نوشت: «گمانه زنی‌ها در مورد سفر رئیس جمهور اردوغان به آمریکا ادامه دارد. اغلب احساس می‌کنم لازم است از منابع خبری خود درباره جزئیات این موضوع سوال کنم. من می‌دانم که پس از دیدار اسماعیل هنیه با اردوغان، گروهی از لابی گران اسراییلی در آمریکا تلاش کردند از سفر اردوغان به واشنگتن جلوگیری کنند. آمریکا و ترکیه نباید طعمه چنین لابی‌هایی شوند. این دیدار باید اتفاق بیفتد. زیرا ما موضوعات بسیار مهمی برای گفتگو با ایالات متحده داریم. مانند فروش جنگنده F-16، بررسی موضوع اف 35، عملیات بزرگی که در عراق انجام خواهیم داد، حضور پ.ک.ک در سوریه، گسترش تنش اسراییل و ایران به منطقه و جنگ روسیه و اوکراین. ما با حمایت خود از عضویت سوئد در ناتو، به یک موقعیت بسیار مهم دست یافته‌ایم، نباید این را قربانی لابی‌ها کنیم. آخرین وضعیت به شرح زیر است: رئیس جمهور اردوغان دستور لغو این سفر را نداده و هیئت‌های ترکیه و آمریکا در حال بررسی برنامه سفر هستند. وظیفه من این است که هر تحولی را رصد و به اشتراک بگذارم». 

چه کسی دعوت کرده بود؟

عصمت برکان از دیگر تحلیلگران سیاسی ترکیه نوشته است: «تا دیروز می‌گفتند که این جو بایدن بوده که اردوغان را به واشنگتن دعوت کرده است. اما کربی گفت، چنین برنامه‌ای وجود ندارد و هیچ سفر برنامه‌ریزی شده‌ای وجود نداشته است. البته طی 3 سال گذشته، طیب اردوغان حتی یک بار هم به کاخ سفید دعوت نشد. طیب اردوغان قبل از به قدرت رسیدن بایدن، بارها با باراک اوباما و دونالد ترامپ، دیدار کرد. اما به ندرت و فقط در حاشیه سفرهای خارجی توانست بایدن را ببیند». 

برکان در ادامه نوشته است: بعضی رسانه‌ها مدعی شدند که اردوغان از رفتن به واشنگتن و دیدار با بایدن منصرف شده و دلیل آن تصمیم سنای آمریکا برای کمک 26 میلیارد دلاری به اسراییل است. اما عبدالقادر سلوی، نویسنده روزنامه حریت که خبرهای خوشی از محافل حاکم دریافت کرده بود، در 24 آوریل این خبر را تکذیب کرد. ولی در ادامه، کربی آشکارا گفت: چنین چیزی در برنامه نبوده و بنابراین من هیچ نظری در این مورد ندارم. خیلی عجیب است! اول می‌گویند به واشنگتن بیا، بعد می‌گویند چنین دعوتی در کار نبوده است! ماجرا چیست؟ اگر طرف آمریکایی ابتدا رئیس جمهور اردوغان را دعوت کرد و سپس از این دعوت منصرف شد، این یک وضعیت وخیم است. از آنجایی که خود این دعوت قبلاً با مشکلات زیادی همراه بود، تصویب اخیر عضویت سوئد در ناتو این در را باز کرد. اکنون گفته می‌شود که دیدار رئیس جمهور اردوغان با اسماعیل هنیه رهبر حماس باعث لغو این دعوت شده است. هنوز این را هم نمی‌دانیم که آیا رئیس جمهور اردوغان همچنان برای حضور در نشست سران ناتو در 9 تا 11 جولای به آمریکا می‌رود یا نه؟ یاد شعر اورهان ولی افتادم که چنین سروده: دلبر جانان که روزها نمی‌آمد، نیمه شب هم قطعا نخواهد آمد!»

مراد یتکین از دیگر تحلیلگران مشهور ترکیه که سالها در واشنگتن به فعالیت روزنامه نگاری پرداخته، درباره این سفر نوشته است: «موضوع را بررسی کردم. یک مقام ترک که نخواست نامش فاش شود، گفت که این تعویق به درخواست آنکارا به دلیل تغییرات در برنامه رئیس جمهور بوده است. همان منبع در پاسخ به این سوال که آیا این دیدار قبل از حضور اردوغان در نشست ناتو در تاریخ 9 تا 11 ژوئیه در واشنگتن برگزار می‌شود یا نه، چنین پاسخ داد: مطمئن نیستم. اما احتمالاً بعد از آن سفر. این منبع جزئیاتی در مورد تغییر برنامه اردوغان که باعث به تعویق افتادن سفر وی به آمریکا شد، ارائه نکرد».

یتکین در ادامه نوشته است: «جف فلیک سفیر ایالات متحده در آنکارا در پاسخ به سوالی درباره این موضوع در نشست شورای بازرگانی ترکیه و ایالات متحده آمریکا (TAIK) در استانبول در 26 آوریل گفت که مقدمات و برنامه‌ریزی برای این سفر همچنان ادامه دارد، اما بیانیه رسمی بعداً اعلام خواهد شد».

این سفر که تاریخ جدید آن هنوز مشخص نشده، اولین سفر اردوغان به کاخ سفید به دعوت بایدن از زمان روی کار آمدن او خواهد بود. 

چرا سفر اردوغان مهم است؟

اردوغان همواره علاقه وافری به صحبت و دیدار با روسای جمهور آمریکا نشان داده است. او در انتخابات اخیر، آشکارا آرزومند پیروزی ترامپ بود و بارها به اعضای تیم خود گفته بود؛ مسائل و چالش‌های مهم را در دیدار خصوصی با خود ترامپ حل می‌کنم و لازم نیست کسی بر روی این مسائل با وزارت امور خارجه آمریکا و کاخ سفید بحث کند. اما رابطه با جو بایدن هیچگاه تعریفی نداشته است.

گفته می‌شود که جو بایدن در دوران 33 ساله سناتوری خود، همواره با ترکیه زاویه داشته و پس از کودتای سال 2016 میلادی هم، خیلی دیر حاضر شد برای اعلام حمایت و همدلی در مقام معاون اوباما به ترکیه برود. 

اردوغان امیدوار است در دیدار با بایدن، موضوع خرید 40 فروند جنگنده اف 16 را نهایی کند و علاوه بر این در مورد وضعیت پ.ک.ک در سوریه و عراق، با همتای آمریکایی خود بحث کند. از این گذشته، تلاش برای جذب سرمایه گذاران آمریکایی برای تیم اردوغان مهم است. اما شواهد نشان می‌دهد که دست کم در شرایط کنونی، خبری از پویایی و جنب و جوش در روابط ترکیه و آمریکا نیست و ابهام و بلاتکلیفی بر سر این رابطه سایه انداخته است. 

انتهای پیام/